Bijproducten zijn ‘extra’ producten die (onbedoeld) kunnen ontstaan tijdens het productieproces van het hoofdproduct.
Bij het bewerken van hout ontstaat er bijvoorbeeld zaagsel, terwijl je dit zaagsel niet in je nieuwe tafel of stoel terug ziet. Ook in de voedselketen komen veel bijproducten vrij. Het persen van sinaasappelsap geeft citrusschillen, bij het brouwen van bier ontstaan graanresten en het snijden van verse friet zorgt voor overgebleven aardappelstukjes.
Deze bijproducten werden voorheen veelal weggooit. Zonde, want deze organische bijproducten kunnen hergebruikt worden in verschillende toepassingsgebieden zoals in veevoer, als substraat voor insecten, als ingrediënt voor huisdiervoeding, bodemverbeteraar en als hernieuwbare energiebron.
Bij Looop hebben we verschillende soorten (vloeibare) organische bijproducten, maar waar worden deze bijproducten voor ingezet?
Van aardappel naar bijproduct
In Nederland wordt per jaar gemiddeld 7 miljoen ton aan aardappelen geteeld. Hiervan gaat ongeveer de helft naar de aardappelverwerkende industrie. Van deze aardappelen worden onder andere aardappelschijfjes, chips en frieten gemaakt. Bij de productie van deze aardappelproducten komen, bijvoorbeeld tijdens het schillen en snijden van de aardappelen, verschillende bijproducten vrij. Deze bijproducten zijn ontzettend waardevol en kunnen op verschillende manieren worden verwaard.
Bij Looop vinden we het belangrijk dat bijproducten zo goed mogelijk worden ingezet, om op die manier onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken. Het verwaarden van bijproducten doen we hand van de Ladder van Looop. Sommige bijproducten van de aardappel zijn op dit moment al terug te zien in producten voor menselijke consumptie. Aardappelzetmeel bijvoorbeeld, dit wordt onder andere gebruikt als verdikkingsmiddel in voedingsmiddelen. Niet alle bijproducten van aardappelproducten zijn echter geschikt voor humaan gebruik. Deze bijproducten zijn zeker niet nutteloos, want gelukkig zijn hier andere toepassingsgebieden voor te vinden. Aardappelstoomschillen, aardappelzetmeel en aardappelvezels zijn bijvoorbeeld erg geschikt als voeding voor vee. Deze bijproducten bevatten belangrijke voedingsstoffen, waaronder zetmeel, en zijn hierdoor erg waardevol in het voerrantsoen en als substraat voor insecten.
Ook worden verschillende aardappelbijproducten verwaard als Petfood. Aardappelbijproducten zijn namelijk zeer geschikt als (glutenvrij) ingrediënt voor huisdiervoeding. Veelal worden deze bijproducten gedroogd voordat het gebruikt kan worden in huisdiervoeding, zoals hondenbrokken.
Wanneer aardappelbijproducten niet meer geschikt zijn voor humane of dierlijke voeding kunnen ze worden gebruikt voor de productie van hernieuwbare energiebronnen. Deze bijproducten kunnen worden verwerkt in een vergister, waarbij organisch materiaal wordt afgebroken en omgezet in biogas of biomassa voor energieopwekking. Op deze manier dragen aardappelbijproducten bij aan de productie van hernieuwbare energie en verminderen ze de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.
Van bier naar bijproduct
Bier bestaat uit vier hoofdingrediënten: water, hop, mout en gist. Het brouwproces kent verschillende stappen waarbij granen worden gebruikt zoals gerst, tarwe, rogge of mais. Deze granen worden gemout en vervolgens verwerkt tot moutextracten om bier van te maken. Bij het brouwen van bier komen verschillende bijproducten vrij zoals bierbostel, biergist en voerbier. Bierbostel is een bijproduct dat ontstaat tijdens het brouwproces van bier. Het is het vaste residu dat overblijft na het filteren van het mout. Dit bijproduct bevat nog vele voedingsstoffen en vezels. Hierdoor kan het worden gebruikt om brood van te bakken of worden ingezet als veevoer of als voedingsbron voor insecten. Een ander bijproduct dat ontstaat tijdens het brouwen van bier is biergist. Biergist ontstaat na het vergistingsproces van bier. De gist kan worden gebruikt voor nieuwe brouwsels, maar ook worden gebruikt voor andere doeleinden. In de winkel vindt je biergist bijvoorbeeld als voedingssupplement vanwege het hoge aandeel van B-vitamines en chroom. Biergist is in vloeibare en gedroogde vorm ook terug te zien in het rantsoen van varkens. Tijdens het brouwproces ontstaat er tevens voerbier. Dit is bier dat het volledige brouwproces heeft doorlopen, maar niet voldoet aan de kwaliteitsnormen of niet geschikt is voor humane consumptie. Het komt bijvoorbeeld vrij wanneer er een nieuwe productielijn wordt gestart, terwijl het ‘oude’ bier nog in de leidingen van de brouwerij zit. In plaats van het bier te verspillen wordt voerbier gebruikt als veevoeder, waardoor de voedingswaarde ervan effectief wordt benut.
Verder komt tijdens de productie van bier ook het bijproduct bierafval vrij. Bierafval is een stroom die vrijkomt bij het brouwproces van bier en is niet meer geschikt voor humane of dierlijke consumptie. Het bijproduct wordt verwerkt in een vergister waarmee biogas of biomassa wordt gemaakt voor hernieuwbare energieopwekking.
Door efficiënt gebruik te maken van de bijproducten dragen brouwerijen bij aan duurzaam gebruik van primaire grondstoffen. Het geeft een circulaire benadering van de bierproductie, waarbij reststromen worden hergebruikt en verspilling wordt geminimaliseerd. Op deze manier draagt de bierproductie bij aan een verantwoorde voedselketen.
Van mais naar bijproduct
Naast dat mais een graansoort is, wordt het ook gegeten als groente. In de winkel vind je mais terug in verschillende vormen, zoals maiskolven, maiskorrels in blik of pot, cornflakes, maïzena en als popcorn. Mais is een veelzijdig gewas en de bijproducten ervan worden op vele manieren benut. Verschillende maisbijproducten worden opgewaardeerd tot veevoer, voedingsbron voor de kweek van insecten en als bron voor hernieuwbare energie.
Bij de verwerking van mais ontstaan er ook producten die niet in de winkel terug te vinden zijn. Een van deze bijproducten komt bijvoorbeeld vrij bij de winning en raffinage van glucose uit mais; Mais-Energie. Dit is een energierijke voedingsbron dat wordt gebruikt als veevoeding. Mais-Energie is rijk aan koolhydraten en vetten en draagt bij aan een uitgebalanceerd dieet voor vee. Ook maisweekwater en Maisvoermeel vinden een nieuwe bestemming in het rantsoen. Maisweekwater ontstaat tijdens het weken en fermenteren van mais. Maisvoermeel wordt verkregen na het malen en verwerken van mais. Maisvoermeel heeft een hoog vezelgehalte en is een waardevol bestanddeel in veevoer. Het draagt bij aan een gezonde spijsvertering en voeding voor varkens en koeien.
Daarnaast zijn bijproducten van maisproducten ook een goede bron voor de kweek van insecten. Insecten zijn een bron van eiwitten en zijn vervolgens zeer geschikt als eiwit en vetbron voor veevoer, Petfood en zelfs als voedsel voor mensen.
Bijproducten die niet meer geschikt zijn voor menselijk gebruik, veevoer, Petfood of als insectenvoer kunnen worden gebruikt in een vergister om biogas te produceren. Hierdoor worden schaarse fossiele brandstoffen vervangen door duurzame energie.
Wij dragen bij aan duurzaamheid en een efficiënt gebruik van natuurlijke bronnen door al onze bijproducten verantwoordelijk te benutten en te verwerken. Bij Looop streven we namelijk naar een 100% circulaire wereld. Door te zorgen voor een verantwoorde verwerking en hergebruik van bijproducten verminderen we afval, reduceren we uitstoot en sluiten we de kringloop.
Together we are #MovingCircularityForward
